De wereld van Lisa Freitag

Ik ben betrokken bij soortenbescherming, een specifiek onderdeel binnen ecologie. In onze projecten, vaak gerelateerd aan ruimtelijke ontwikkelingen en onderhouds- of beheerwerkzaamheden, onderzoeken we of beschermde flora en fauna daarvan negatieve gevolgen kunnen ondervinden.

Zo stellen we een plan van aanpak op om binnen het plangebied te bepalen of deze dieren daadwerkelijk aanwezig zijn. Op basis van deze gegevens geven we advies aan opdrachtgevers. Als beschermde soorten aanwezig zijn, is vaak ontheffing van de Wet natuurbescherming nodig. Tijdens de werkzaamheden moet er dan ook een ecoloog betrokken zijn om ervoor te zorgen dat alles zorgvuldig en minimaal belastend voor flora en fauna verloopt. Dit gehele proces wordt door ons verzorgd.

Wat mijn werk zo speciaal maakt, is ten eerste de mogelijkheid om te werken in de natuur. Als ecoloog geniet ik ervan dat ik leer om analytisch en doelgericht naar mijn omgeving te kijken. Zelfs in mijn vrije tijd bewonder ik elk klein dier dat ik tegenkom en trek ik er lukraak op uit in natuurgebieden.

Het bijzondere aan mijn werk is dat ik specifieke vragen over bepaalde diersoorten moet kunnen beantwoorden of een algemene inschatting moet kunnen maken voor complete gebieden. Ik probeer zoveel mogelijk informatie te verzamelen uit wat ik in het veld observeer en wat ik weet uit de beschikbare literatuur. Deze gegevens vertaal ik vervolgens naar concrete aanbevelingen.

Elk advies dat we formuleren is zorgvuldig overwogen, gebaseerd op de wetgeving, ecologische principes en de wensen van de opdrachtgever. Het integreren van deze verschillende aspecten is soms een behoorlijke puzzel, maar maakt het werk tegelijkertijd buitengewoon boeiend.

Een van de meest interessante projecten waar ik aan heb gewerkt, is het uitvoeren van gedetailleerd soortgericht onderzoek voor herstelwerkzaamheden aan de Brug Urmond. Dit onderzoeksgebied is enorm boeiend, omdat het een thuis kan zijn voor diverse soorten. Ik heb er specifiek onderzoek gedaan naar vleermuizen en bevers. Op een later moment keer ik er terug voor onderzoek naar uilen en eekhoorns.

Doordat ik regelmatig in dit gebied werk, heb ik een steeds beter beeld van de omgeving en voel ik me er helemaal thuis. Ik ken elke boom en elke struik en weet precies waar de soorten leven (of juist niet, dat kan natuurlijk ook). Wat dit project extra bijzonder maakt, is de aanwezigheid van diersoorten waar ik minder ervaring mee heb. Het bestuderen van de ecologie van deze soorten en het overleggen met experts hierover zijn ontzettend leerzaam voor mij.

Het is erg afhankelijk van de dag en de opdracht. Veldwerk, zoals onderzoek naar vleermuizen, is vaak afhankelijk van specifieke weersomstandigheden of tijdstippen gedurende de dag. Afspraken met aannemers zijn gebonden aan hun werkschema’s, dus daar is meestal weinig speling in.

Het werk op kantoor is daarentegen heel flexibel. Op het einde van de week moeten mijn uren kloppen en moeten de deadlines gehaald zijn, maar waar en wanneer ik dat precies doe, kan ik zelf indelen. Deze flexibiliteit past perfect bij mij, omdat het me de ruimte geeft om soms eerder te stoppen of later te beginnen, afhankelijk van bijvoorbeeld de sportschool of persoonlijke afspraken.

Tot nu toe ervaar ik dat er veel overleg plaatsvindt over welke projecten ik graag zou willen oppakken en over welke onderwerpen ik meer zou willen leren. Mijn taken worden daar zo veel mogelijk op afgestemd. Ik krijg ook de kans om me te verdiepen in nieuwe vraagstukken, waardoor ik mijn kennis en ervaring kan uitbreiden in plaats van in herhaling te vervallen.

Wat ook helpt, maar geen actief beleid is, is dat op kantoor veel onderling wordt overlegd en besproken tussen verschillende mensen. Daardoor krijg ik veel mee van de werkzaamheden van bijvoorbeeld een projectleider of een veldwerker, wat mij op mijn beurt weer een betere ecoloog maakt, omdat ik zo een breder begrip heb van het werkveld.

Verder ga ik samen met mijn teamleider nog een persoonlijk ontwikkelingsplan opstellen. Hopelijk kan ik hier en daar een cursus volgen.

Deze vraag vind ik lastig. Privé streef ik naar hoge duurzaamheidsnormen en heb ik veel veranderingen doorgevoerd om hieraan te voldoen. Maar het lastige is dat ik vaak duurzaamheidsmaatregelen om me heen maar half werk vind. In 2023 vind ik het idee ‘alles is beter dan niets’ niet meer afdoende, zeker gezien de toename van natuurrampen en extreme omstandigheden, zelfs hier in Nederland.

Desalniettemin, om toch antwoord te geven op de vraag, worden ecologen steeds vaker ingezet voor projecten zoals waterberging. Door natuurlijke watergangen opnieuw vorm te geven, kan er meer water en gedurende langere tijd worden vastgehouden in bepaalde gebieden, wat helpt bij het voorkomen van ernstige droogte. Dit draagt in ieder geval bij aan het verzachten van lokale klimaatproblemen die de laatste tijd zijn ontstaan.

Ik heb herhaaldelijk geprobeerd om aannemers te overtuigen om specifiek materiaal dat nodig is voor ecologische maatregelen zorgvuldig te demonteren na voltooiing van het werk, zodat het hergebruikt kan worden voor toekomstige projecten. Tot op heden is dat helaas nog niet gelukt.

Dat is zonder twijfel het uitvoeren van veldwerk. Als ik een dag buiten ben voor onderzoek, dan ben ik heel de dag gelukkig. Want hoe mooi is het dat je in natuur mag zijn en betaald naar planten en dieren mag kijken.

Met onze veldwerkspecialist, waar ik mee samenwerk. Terwijl ik deels buiten en deels op kantoor werk, bevindt hij zich voornamelijk in het veld. Hij houdt zich meer bezig met ecologische begeleiding van projecten dan ik. Hierbij is hij tijdens de uitvoering aanwezig op locatie en begeleidt hij aannemers. Hoe meer je buiten bent, betrokken bent bij werkzaamheden en met mensen uit andere vakgebieden praat, des te meer je leert en begrijpt welke aspecten allemaal meespelen. Dit stelt ons in staat om beter voorbereid te zijn. En laten we eerlijk zijn, buiten fysiek bezig zijn is gewoon heerlijk.