Veiligheid in de praktijk
Week vol keuring en reuring voor SHEQ-adviseur José Hoedemakers
Bij haar kennismaking met de jaarlijkse keuringsweek van RPS staat voor SHEQ-adviseur José Hoedemakers niet alleen de controle van het materieel centraal. Het draait vooral om gedrag en persoonlijke beleving. “De een staat op traptrede 20 te swingen, terwijl bij de ander op trede 3 het angstzweet uitbreekt.”
Het is een komen en gaan van medewerkers bij de vestiging van RPS in Utrecht. Ruim honderd collega’s van José slepen onder meer hun ladders, meetapparatuur en vol- en halfgelaatsmaskers onder de armen mee naar de opslagruimte. Hier wordt alles gekeurd en direct geregistreerd in een keuringsapp.
Daarna nog even naar een andere ruimte voor een face-fit test, voordat men plaats neemt achter de PC voor het uitvoeren van een generieke poortinstructie. “Ik verbaas me over de diversiteit van dit project en dat alles zo gestroomlijnd verloopt”, kijkt de SHEQ-adviseur het schouwspel vanaf een afstandje aan.
Ongelukken voorkomen
Het verhaal van José is even divers als de keuringsweek zelf. Voorheen vervulde ze diverse kantoorfuncties, van secretaresse en administratief medewerker tot officemanager. Het hoogtepunt? Dertien jaar lang werkte ze in het Beatrix Theater, waar ze onder meer Beatrix, Maxima, en Willem-Alexander ontmoette. “Maar de onregelmatige werktijden bleken uiteindelijk onhoudbaar in combinatie met jonge kinderen.”
Diezelfde jonge kinderen hebben haar doen besluiten om de tweede helft van haar carrière een heel ander pad op te gaan. Ze kiest bewust voor een omscholing tot KAM-coördinator, veiligheidskundige en SHEQ-adviseur. “Ik vond het steeds interessanter om te ontdekken wat er nodig is om veilig te werken. Iets wat ik herkende vanuit het moederschap; je wilt altijd voorkomen dat je kind valt. Dat is niet alleen thuis, maar ook op het werk mijn belangrijkste drijfveer geworden: er alles aan doen om ongelukken te voorkomen.”
Machocultuur
Al heeft ze bij haar vorige werkgevers ervaren dat die missie niet bij iedereen meteen alle registers openzet. Simpelweg omdat het niet direct iets oplevert. “Veiligheid wordt soms gezien als vervelend en kostbaar, maar onveilige situaties kosten uiteindelijk veel meer. Faalkosten op projecten, stilgelegde werkzaamheden, en het meest belangrijke: het raakt natuurlijk meteen de gezondheid van de mensen om wie het gaat”, stelt José.
Als het gaat om die mensen, dan kun je geen algemene meetlat langs veiligheid leggen. José benadrukt de subjectiviteit ervan. “De een stapt de ladder op en staat op trede 20 nog te swingen, terwijl bij de ander op trede 3 het angstzweet uitbreekt. Daarom is het zo belangrijk om je eigen grenzen te kennen en aan te geven. Mannen ervaren vaak sociale druk om verder te gaan, wat de machocultuur in stand houdt.”
Gedragsverandering
José wijst daarom op het belang van gedragsverandering. “Je ziet op zo’n dag als vandaag dat alle randvoorwaarden aanwezig zijn om veilig te werken. Verder zijn er door het jaar heen werkplekinspecties, audits en tien toolboxen waarin allerlei thema’s ter sprake komen. Maar het gedrag maakt uiteindelijk het verschil en juist dat kun je op papier niet regelen.”
Hoe wil José het verschil dan maken? “Door het vooral praktisch te bekijken. Door het openlijk bespreekbaar te maken. Door problemen te signaleren en bespreken met teamleiders. Het draait allemaal om het creëren van een cultuur waarin het oké is om te praten over druk, stress en de behoefte aan een adempauze. ”
Tik op de schouder
José’s aandacht gaat hierbij niet alleen uit naar veldmedewerkers, maar ook naar kantoormedewerkers. “Een ergotherapeut op al onze vestigingen uitnodigen voor het instellen van je werkplek biedt direct winst. In kantoortuinen zie je met regelmaat mensen met koptelefoons op werken; hoe spreek je hen aan zonder ongemak te veroorzaken? Tik je hem of haar dan op de schouder? Daar is niet iedereen van gediend. Hoe ga je om met bellen of gebeld worden in de auto? Voor de een is dat geen probleem, terwijl de ander zich er minder comfortabel bij voelt maar het niet durft te zeggen. Kunnen we hier een aantal richtlijnen voor opstellen?
Het gesprek met José maakt duidelijk dat veiligheid niet alleen op papier, maar vooral in de praktijk moet worden bekeken. “Laten we veilig werken praktisch benaderen en erover blijven praten. Zo houden we oplossingen kort en behouden we het plezier in het werk,” besluit ze.
Meedenken over veilig werken?
Een veilige werkomgeving creëren we niet alleen. Dat doen we ook met onze opdrachtgevers. Wat kan er beter? Hoe kunnen we dat bereiken? Wilt u met ons meedenken? Bijvoorbeeld om tot ‘best practices’ te komen. We gaan graag het gesprek met u aan. Neem hiervoor contact op met onze SHEQ-manager Jan Maarten Cornet.
