Historische sluizen ontmoeten moderne technieken

11.10.19

RPS voert visuele inspectie, bouwkundige opname en grondonderzoek uit in Maassluis


Aan nieuwsgierige blikken geen gebrek als RPS met de radiografisch bestuurbare peilboot en onderwaterrobot door de Nederlandse binnenwateren manoeuvreert. Onlangs maakte maritiem Maassluis kennis met deze innovatieve inspectietoepassingen. Benieuwd hoe dit verliep bij het inspecteren van twee sluizen met een rijke traditie

RPS-sluis-inspectie-maasluis-9892-web
De radiografisch bestuurbare peilboot (FoxBathy) in actie bij de Monstersche Sluis.

Dat Maassluis een prachtige maritieme stad is met een rijke historie blijkt al uit de indrukwekkende fotoreportages op internet. Wie vervolgens via het historische stadshart en haar levendige vlieten door het centrum loopt, waant zich voor even in een niet alledaags decor. Aangemeerde museumschepen omringd door monumentale panden en sluizen houden de herinnering aan wat ooit een bedrijvig vissersdorp was levend.

Een van die paradepaardjes is de Monstersche Sluis, een rijksmonument dat eigendom is van Stichting Monstersche Sluis. Voorheen actief om de tuinders van dit gebied een vaarroute naar de haven te bieden. Na 46 jaar stremming is deze sluis in 2018 feestelijk heropenend en dient hij als schutsluis voor recreatieve toepassingen. Iets verderop ligt de Wateringse Sluis, ooit gegraven als spui voor de afwatering van de Zuidvliet en de Noordvliet om het natte Westland bewoonbaar te maken. Momenteel is deze sluis niet meer actief. Al onderzoekt hoogheemraadschap van Delfland wel de mogelijkheden voor een passende doorstart.

RPS-sluis-inspectie-maasluis-9862-web_2
Kunstwerkinspecteur Stefan van Duijn meet met de FoxBathy de waterdiepte bij de Monstersche Sluis.

Toetsen

De zorg voor de waterveiligheid van deze civiele kunstwerken valt onder de verantwoordelijkheid van hoogheemraadschap van Delfland. De Monstersche Sluis is recent gerenoveerd, maar nog nooit eerder beoordeelt als regionale waterkering. De bouwkundige opname van de twee sluizen wordt gebruikt voor de verificatie van data die al beschikbaar is, onder meer van het oorspronkelijk ontwerp. Zo vormen de te verifiëren gegevens de basis voor de uit te voeren toetsingen.  Het inwinnen van deze gegevens in het veld vormt dus een cruciaal deel van de toetsingsopdracht. Dit vraagt om een gecombineerde expertise. RPS is er voor de inspecties, opnames en onderzoeken. Witteveen+Bos voert de toetsing van de waterkeringen uit. Inpijn Blokpoel verzorgt de benodigde sonderingen.

Visuele inspectie

De visuele inspectie en bouwkundige opname van de sluizen omvat niet alleen de basisgeometrie, opbouw en het materiaalgebruik. Ook het vaststellen van de staat van onderhoud van de verschillende componenten van de sluizen staat op het programma. Zowel boven als onder de waterlijn. Alles wordt volgens de norm NEN2767 uitgevoerd.
Voor de inspectie onder water zet RPS de Remotly Operated Vehicle (ROV) in. Behendig manoeuvreert operator Roger Bailey deze op afstand bestuurbare gele onderwaterrobot vanaf de kant door het water. De ROV heeft een eigen aandrijving, sonar (2D) en film- en fotocamera aan boord. Ideaal om rap, veilig en doelgericht eventuele obstakels en schades in beeld te brengen. Bijvoorbeeld in relatie tot de deuraanslagen, drempels en draaipunten van de sluisdeur (taats).

RPS-artikel-maassluis-inspectie-rov-0021-web
Operator Roger Bailey (links) en Raymon van Hal in actie met de ROV.

Onderwaterbeelden

Barricaderen stenen de sluisdeuren? Hoe liggen de drempels van de sluisdeuren erbij? Zijn er beschadigingen op de sluisvloer te zien? Wat is de status van de deuraanslagen van de houten sluisdeuren? Deze raken elkaar immers voortdurend bij het open en dicht gaan?
Vanuit de onderwater- en sonarbeelden op het scherm vormt Roger hier realtime een beeld van zonder dat er een professioneel duikteam aan te pas komt.
“Het is een relatief kleine sluis, maar wel met veel verschillende onderdelen. Je hebt de normale deuren om te schutten, maar er hangen ook nog vloeddeuren in. Dat maakt het inspecteren leuk en veelzijdig”, weet collega-operator Raymon van Hal die over de schouder van Roger meekijkt.

RPS-sluis-inspectie-maasluis-rov

Catamaran

Even verderop is kunstwerkinspecteur Stefan van Duijn bezig met het inmeten van het bodemprofiel van de Monstersche Sluis. Ook hij hoeft hiervoor het water niet in. Vanaf de kade bedient hij zijn radiografisch bestuurbare peilboot, de FoxBathy, type catamaran, amper 7 kilo aan gewicht, subtiel over het water. Vanwege zijn kleine en compacte omvang kom je ook op locaties die met een boot lastig, of zelfs helemaal niet te bereiken zijn. Ook hoe je er geen brug specifiek voor open te stellen.”

De Foxbathy maakt gebruik van een dual frequency echosounder. Hij zendt op basis van geluidsfrequenties signalen naar de bodem uit die weer automatisch worden teruggekaatst. “Hiermee meten we heel nauwkeurig de waterdiepte. Bij het begin en einde van de sluis en uiteraard in de sluiskolk zelf”, legt Stefan uit.

De data van de Foxbathy wordt op kantoor uitgelezen. Het resultaat is een kleurenkaart met de verschillende dieptes. Stefan: “Voordeel hierbij is dat Foxbathy alle data zelf opslaat. Dat komt van pas als de GPS-verbinding slechter wordt door bijvoorbeeld staal in de omgeving of als je onder een brug doorvaart. Hoewel je even niet meer live mee kan kijken op je tablet, gaan er geen gegevens verloren.”

RPS-sluis-inspectie-maasluis

 

Over de Monstersche sluis

Het beheer van de sluis is in handen van de Stichting Monstersche Sluis. Vrijwilligers van deze stichting zorgen voor bediening en klein onderhoud aan de sluis. In de eerste fase was het een spuisluis. Van 1889 tot 1972 was het een schutsluis. Dit was vooral om de tuinders van het Westland een vaarroute naar de haven te bieden Toen zowel spuien als vrachtvaart niet meer gebeurde, sloot het hoogheemraadschap Delfland – dat het beheer had over de sluizen – in 1972 de verbinding af met een kleikist. Sindsdien bleven de sluisdeuren dicht. Sinds kort is de kleikist weg, er zitten nieuwe deuren in de sluis en vanaf 1 september 2018 kunnen er weer pleziervaart worden geschut.

Meer informatie

RPS zorgt niet alleen voor inzicht in uw civiele kunstwerken. Ook adviseren we over passende herstelwerkzaamheden. Van constructieve gebreken tot gevaarlijke stoffen. Met een team van inspecteurs, constructeurs, geo-deskundigen, arbeidshygiënisten, landmeters en eigen laboratoria. Alles onder één dak. Overzichtelijk en inzichtelijk.  Bekijk voor meer informatie de dienstenpagina over het inspecteren van civiele kunstwerken.