Asbestsanering Paleis Het Loo: uitdagende klus

06.11.19

Hoe blijft de kracht en schoonheid van monumentaal pand intact?


Paleis Het Loo behoort tot de meest populaire musea van Nederland. Door veranderende behoeften en wensen en noodzakelijk onderhoud is het tijd voor een grootscheepse renovatie en uitbreiding. Maar een historisch paleis strippen en het asbest daaruit verwijderen, is andere koek dan een doorsnee kantoorpand uit de jaren tachtig. Hoe kun je dat zorgvuldig doen, zodat de kracht en schoonheid van het paleis intact blijven?

Paleis Het Loo, wie kent het niet. Aan de rand van Apeldoorn ligt dit uniek nationaal bolwerk dat bestaat uit een zeventiende-eeuws paleis, barokke tuinen, stallencomplex en een imposant bassecour. De afgelopen dertig jaar trokken veel bezoekers naar Paleis Het Loo dat is opengesteld als museum. Nu is het tijd voor uitbreiding en groot onderhoud. Althans niet voordat er een grootschalige asbestsanering heeft plaatsgevonden. “Van plafonds tot muren, wij kunnen niks doen zonder op asbest te stuiten”, steekt Manon Costa, projectleider asbestsanering van Paleis Het Loo, van wal over de indrukwekkende verbouwingsoperatie.

Destructief onderzoek

De asbestsanering van zo’n nationaal museum is een bijzondere, maar tegelijk ingewikkelde klus. Niet alleen voor Paleis Het Loo, maar zeker ook voor de medewerkers die zich daarmee bezighouden.
Costa: “We hebben in het voortraject veel tijd besteed aan destructief onderzoek. Hoe zit het dan precies en hoe krijgen we het asbest eruit? RPS voert de eindcontroles uit en heeft ons geholpen om goed te begrijpen waar het bij de eindcontroles na de sanering om gaat en hoe dit het beste aan te pakken. Daarmee konden we mede onze besluitvorming op orde krijgen richting de uitvoerende asbestsaneringspartijen.”

4500 vierkante meter

Meer dan driehonderd jaar woonden en werkten de Oranjes op Paleis Het Loo. Wat begon als een jachtverblijf voor een stadhouder,groeide uit tot een paleis voor de koning. Er werd verbouwd, gemoderniseerd, kunst verzameld en een tuin ontworpen. De Oranjes ontvingen er hun gasten, voor vertier en zaken. Volgens Costa vormt het behoud van dit monumentaal gebouw waar je eigenlijk niet aan mag komen de grootste uitdaging. “Paleis Het Loo heeft zichzelf als doel gesteld om asbestvrij te worden. Op veel verschillende plekken is asbest toegepast. Het zit vooral tussen de vloer en het plafond. Dan praat je al snel over een totale omvang van 4500 vierkante meter. Dat is vergelijkbaar met de grootte van een half voetbalveld of het voorplein, de bassecour van het paleis.”

RPS-case-asbestsandering-paleis-het-loo-bassecour
Bij de totale omvang van de asbestsanering in Paleis Het Loo praat je al snel over 4500 vierkante meter. Dat is ongeveer dezelfde oppervlakte als het voorplein, de bassecour. Onder dit plein wordt een nieuw entreegebied gerealiseerd, daarvoor wordt het voorterrein tot tien meter diep uitgegraven.

Handgeschilderd werk

Voor Hans Verhaar, projectleider buitendienst bij RPS, en zijn team van analisten vereist dit maximale inspanning. “De asbesttoepassingen zitten goed verstopt in de constructie. Daarvoor is
veel sloop- en breekwerk nodig. Normaliter zou je dan de zaag hanteren en alles afvoeren, maar dat gaat hier niet. Je hebt immers te maken met handgemaakt en handgeschilderd werk in dit historisch pand. Dat is intensiever voor de aannemer om schoon te maken, en voor ons een grotere uitdaging om te inspecteren.”
Hij vervolgt: “Je hebt te maken met zoveel naden en kieren. Dat maakt het lastig om die plekken te bereiken en daarvoor een goede eindcontrole te doen. De stucplafonds moeten open en de historische bespanningen worden losgehaald. Dat vereist een grote mate van zorgvuldigheid.”

Schouders eronder

Paleis Het Loo heeft met RPS de afspraak gemaakt alle eindcontroles uit te voeren met luchtmonsters (goudfilters). Hans: “Daarmee kunnen wij exact vertellen of we met asbestvezels te maken hebben. De doorlooptijden moeten kort zijn. Er zijn immers veel partijen betrokken bij dit renovatie- en uitbreidingsproject die ook een planning hebben. In sommige situaties hebben we de mobiele SEM hiernaartoe gehaald voor een snellere doorlooptijd. Als wij luchtmonsters nemen en die moeten naar het lab, dan ben je al snel anderhalf uur verder. Met de mobiele SEM op locatie hebben wij binnen een paar minuten uitslag van het containment.”

De werkzaamheden bij Paleis Het Loo zullen medio 2021 afgerond zijn. Costa is tevreden hoe het project verloopt en vastberaden om het project tot een goed einde te brengen. “De asbestsanering van Rijksmonumenten is een serieuze klus. Naast dit paleis staan er nog veel meer op het programma. We hebben met elkaar afgesproken dat het asbest eruit moet. Dan zet je met
elkaar de schouders eronder om dat voor elkaar te krijgen.”

 

Meer informatie

Is uw omgeving na asbestverwijdering klaar voor vrijgave? Voor de eindcontrole na asbestverwijdering voert RPS analyse bv asbestmetingen en visuele inspecties uit conform de norm NEN 2990. U weet na onze eindcontrolemeting direct of de opgeleverde saneringslocatie voldoet aan de gestelde eisen in de normering. Bekijk de dienstenpagina over asbest eindcontroles voor meer informatie.