Gezonde gebouwen: ‘We moeten vooral beginnen’

Amsterdams Peil brengt vastgoedsector in beweging

Dat de vastgoedsector steeds meer in de ban raakt van het thema gezonde gebouwen bewees het druk bezochte kennisevenement Amsterdams Peil van RPS op 24 mei 2018 in het Muziekgebouw aan het IJ. Onderstaand een impressie van de middag met de belangrijkste momenten in woord en beeld.

Lara Muller duidt urgentie voor gezonde gebouwen

Op een sfeervolle locatie in het hart van Amsterdam bijt spreker Lara Muller, medeoprichter en CEO van Blue Building Institute, het spits af. Ze is ervan overtuigd dat gezond en welzijn de komende tien jaar hét grote thema is binnen de vastgoedsector. “Niet voor niets toont wetenschappelijk onderzoek aan dat de omgeving waarin we ons begeven hierop het meeste invloed heeft. Zelfs drie keer meer dan ons DNA of de lifestylekeuze die we maken.”

Er is werk aan de winkel betoogt de in 2015 uitgeroepen finaliste van Vastgoedvrouw van het jaar met concrete cijfers. “Het RIVM heeft begroot dat in 2030 40% van de beroepsbevolking chronisch ziek is. We hebben dus echt wat te doen als samenleving. Zeker als we de zorgkosten betaalbaar willen houden, concurrerend willen blijven en onze bevolking gezond en blij willen houden.”

De vastgoedsector speelt daar volgens Lara een cruciale rol in. Zowel vanuit hun maatschappelijk verantwoordelijkheid, als de kansen die het biedt om huurders meer waarde voor hun vastgoed te bieden. “Daarmee kun je als belegger ook weer een hogere huurprijs vragen. Op deze manier stel je elke belanghebbende binnen dit vraagstuk tevreden en maak je hem of haar succesvol. Dat is waar het om gaat de komende jaren.”

Een mooi streven, maar hoe start je daarmee? Voor het antwoord trekt Lara een parallel met tien jaar geleden. “We zijn toen met groene gebouwen aan de slag gegaan, maar niemand wist hoe daarmee te beginnen. Met energie, CO2, materiaalgebruik? Daar zijn meetinstrumenten als BREEAM voor gekomen. Voor gezondheid en welzijn is er nu de WELL Building Standard. Bezoek die site eens. Ga eens praten met artsen, psychologen of voedingsdeskundigen. Het komt wel goed, maar we moeten vooral wel beginnen.”

Wouter van Marken Lichtenbelt pleit voor
temperatuurvariatie in gebouwen

Vervolgens is het de beurt aan prof. dr. Wouter van Marken Lichtenbelt, hoogleraar Ecologische Energetica en Gezondheid aan de Universiteit Maastricht. Hij vindt dat het klimaat binnen gebouwen te veel wordt afgesteld op één temperatuur. “Meer variatie in de binnentemperatuur verbetert onze stofwisseling en zorgt voor gezondere gebouwen. Dat betekent dat je een gebouw flexibeler moet inrichten en meer moet meebewegen met wat er buiten gebeurt. Dat kan zelfs tot energiereductie leiden. Een revolutionair idee dat breekt met de wereldwijde opvatting gebouwen elk seizoen af te stellen op een temperatuur voor de gemiddelde mens.

Daarnaast vindt de professor dat er meer gekeken moet worden naar het soort gebruiker. “De oudere generatie heeft een andere behoefte dan de jongere. Vrouwen hebben een andere comfortbeleving dan mannen. Daarom zal de gebruiker meer controle moeten krijgen over het binnenklimaat en daarmee over zijn welzijn. Daar kan nog veel in verbeterd worden. Ik denk dat dit met de moderne technologie goed te regelen is en dat de uitdaging vooral ligt in het organiseren hiervan.”

Om de ambities kracht bij te zetten heeft Universiteit Maastricht de Tapijnkazerne zelfs al als eerste universiteit in Europa geregistreerd bij WELL Building Standard. “Er wordt nagedacht over de inrichting, het lichtgebruik, de luchtkwaliteit, maar er is ook aandacht voor het stimuleren van een gezond bewegingspatroon bij medewerkers en studenten”, ziet Wouter. De Tapijnkazerne als living lab voor zijn onderzoek? “De ideeën die we binnen mijn faculteit gezondheidswetenschappen ontwikkelen gaan we hier binnen de WELL Building Standard toepassen en testen. Zo dient het ook een breder belang.”

Victor Pastoor ziet verdergaande co-creatie bij WELL

Derde spreker Victor Pastoor, senior adviseur gebouwen bij Arcadis, juicht bovenstaande ontwikkelingen toe. “Bij de WELL Building Standard staat de mens weer centraal en kijk je hoe een gebouw de mens kan helpen productiever te worden in een gezonde werkomgeving.”

Victor trekt een vergelijking met het duurzaamheidskeurmerk BREEAM dat voor beleggers interessant is als het gaat om de vastgoedwaarde. “BREEAM beoordeelt, toetst, promoot en moedigt andere dingen aan dan de WELL Building Standard. Je ziet dat laatstgenoemde veel meer een gezonde werkomgeving creëert. Dat is voor de gebouwgebruikers/huurders interessanter, omdat zij daardoor bijvoorbeeld een hogere arbeidsproductiviteit kunnen bereiken. Pas in tweede instantie is dat gegeven weer interessant als unique selling point voor de gebouwverhuurder.”

De gebouwadviseur vervolgt: “Bij WELL gaan een aantal maatregelen over zaken als comfort, licht en water, maar er zijn ook categorieën als mind, fitness en voeding. Voor de traditionele vastgoedmanager wordt het dus steeds meer een uitdaging om in control te zijn en blijven. Hij heeft bovendien een aanvullende hoeveelheid uitgaven in het vastgoed te doen, terwijl de revenuen niet primair naar zijn afdeling terugvloeien, zoals bij energiekostenbesparingen.”

Victor is van mening dat bij WELL daarom een verdergaande co-creatie van samenwerking nodig is dan voor BREEAM. “De afdeling vastgoed gaat extra investeringen doen en de revenuen liggen bij gebruiker. De raad van bestuur moet daar in durven geloven dat de één extra uitgaven doet en de ander extra inkomsten krijgt. Tegelijkertijd is dat juist een mooie ontwikkeling die WELL initieert.”

Elizabeth C. Nelson geeft stof tot nadenken

Met een indrukwekkend persoonlijk verhaal sloot Elizabeth C. Nelson de rijen. De promovendus in biomedische technologie aan de Universiteit Twente is niet voor niets een veelgevraagd spreekster. Ze koppelt haar eigen ervaring aan het adviseurschap voor  organisaties die duurzamer willen omgaan met werknemers.

Elizabeth vertelt over haar werk in de intense Amerikaanse werkcultuur waar het krijgen van een burn-out eerder regel dan uitzondering is. Met haar droombaan in de reclamewereld werkte ze met een ongekende passie voor merken als Coca-Cola, maar ook zij liep tegen haar grenzen aan. De burn-out had ook haar gegrepen.

Een ziektebeeld dat wereldwijd een epidemie is geworden en waarvan de aantallen nog altijd stijgen. Zijn de mensen in de zaal zich daar ook van bewust? Elizabeth doet bij aanvang van haar presentatie een kleine test. Wie heeft er minder dan 7 uur geslapen vannacht? Het merendeel blijft staan. Meer dan 5 koppen koffie vandaag? Het merendeel blijft staan. Combinatie van beide? Het merendeel blijft staan. De antwoorden bevestigen volgens Elizabeth dat de stap naar gezonde en vitale medewerkers geen wet van meden en perzen is.

Ze is van mening dat ook het bedrijfsleven hierin een fundamentele rol speelt. De geboren Amerikaanse bespreekt de onderzoeksresultaten binnen Nederland die laten zien wat voor impact hedendaagse werkplekken hebben op de gezondheid en het functioneren van mensen. Haar onderzoek wijst uit dat de juiste werkomgeving en het inzetten van draagbare technologieën (wearables) medewerkers stimuleren om gezondere keuzes te maken. “Werkgevers gaan hiermee niet alleen burn-outs tegen, ze zorgen ook dat de output aanzienlijk beter van kwaliteit is.”

Publiek spreekt zich uit

Tijdens het kennisevent Amsterdams Peil zijn door de circa 100 aanwezigen uit de vastgoedsector een aantal stellingen beantwoord. Ze gaven bij meerderheid blijk werk te willen maken van een gezonde werkomgeving. Onderstaand een impressie van de belangrijkste resultaten.   

Fotoreportage

Bekijk onderstaand de mooiste momenten van de dag nog een keer terug.