RPS voert contractbegeleiding uit voor project ‘Sifon Nieuwkoop’

12.03.19

Water krijgt weer alle ruimte in Ter Aar


Direct naast gemaal Nieuwkoop in Ter Aar is de Schoutenvaart een eeuw via een sifon onder de Ringsloot doorgeleid. Na een reconstructie met groot materieel op een klein oppervlak, pal naast twee woonhuizen, is de situatie negentig graden gedraaid. Het gemaal is nu beter inzetbaar voor de waterveiligheid van de achterliggende polder.
RPS heeft in opdracht van hoogheemraadschap van Rijnland de contractbegeleiding uitgevoerd. Het nieuwe Rijnland magazine besteedt volop aandacht aan dit voor alle betrokkenen spannende project.

Het zetten van de heipalen naast de sifon (foto hoogheemraadschap van Rijnland).

Technisch manager Leo Meeuwissen van het hoogheemraadschap van Rijnland en omgevingsmanager Carlijn Bergshoeff van de Provincie Noord-Holland staan naast gemaal Nieuwkoop. Daar waar de twee wateren elkaar kruisen. “Dat de Schoutenvaart vroeger onder de Ringvaart werd doorgeleid, komt doordat de Ringvaart eerst een vaarfunctie had”, legt Leo uit. “Nu dat niet meer het geval is en de kademuren boven de sifon in zeer slechte staat bleken te verkeren, moest er wat gebeuren. We hebben een reconstructie uitgevoerd en de Schoutenvaart loopt nu over de Ringsloot heen.”

Technisch manager Leo Meeuwissen van het hoogheemraadschap van Rijnland en omgevingsmanager Carlijn Bergshoeff van de Provincie Noord-Holland (fot0 Toon Dompeling).

Waterveiligheid

Watersysteembeheerder Jan van Greuningen van het hoogheemraadschap komt er bij staan: “De nieuwe situatie heeft belangrijke voordelen”, zegt hij. “Om de Nieuwkoopse polder droog te houden, pompen we overtollig water vanuit de polder naar de boezem. Eerst pompten we het water via buizen onder de Ringsloot door, maar nu kan het gewoon zonder weerstand rechtdoor. Omdat het water alle ruimte heeft, hoeven we niet meer bang te zijn dat het aan de voorkant van het gemaal over de uitstroombak van het gemaal ‘klotst’. En: we kunnen nu de maximale capaciteit van het gemaal benutten. Dat is heel belangrijk, want door de klimaatverandering krijgen we vaker te maken met hevige regen. We hebben het gemaal dan hard nodig om droge voeten te houden in de Nieuwkoopse polder.”

Doorkijkje door de nieuwe stalen sifon (hoogheemraadschap van Rijnland .

48 uur zonder gemaal

Het project is uitgevoerd door aannemer Gebr. Schouls uit Leiden. Uitvoerder Nik Finkelnberg vertelt: “We hebben hier zeven maanden met groot materieel op een postzegel grond gewerkt. Het spannendste onderdeel was dat we de watergang 48 uur droog moesten zetten. In die tijd moesten we de doorvoerbuizen, waarmee de Ringsloot nu door de Schoutenvaart geleid wordt, zien te plaatsen tussen twee wanden die dwars op de Ringsloot staan. We hadden alles nauwkeurig uitgerekend, maar natuurlijk spande het erom: zouden de buizen aansluiten op de wanden? Ik ben er trots op dat het ons gelukt is!”

Op de schaal van Richter

Een andere grote uitdaging bij dit project, is dat er vlak naast de sifon twee huizen staan. Mevrouw Verboom woont letterlijk enkele meters naast de sifon. “Ik was met name bang voor geluidsoverlast en voor schades door het intrillen van de damwanden”, vertelt ze. “Het trillen van de nieuwe damwanden voelde soms als een kleine aardbeving en de trillingen werden daadwerkelijk gemeten met de schaal van Richter. Toch heb ik me steeds veilig gevoeld. Ik had een korte lijn met Nik en als er iets was kon ik hem altijd meteen even bellen of roepen. Ook zijn er extra controles uitgevoerd.”

Mevrouw Verboom heeft zich tijdens de werkzaamheden altijd veilig gevoeld (foto Toon Dompeling).

Mooi om mee te maken

Meneer en mevrouw Wijfje wonen iets verder van de sifon af, maar ook voor hen vond het project letterlijk in de achtertuin plaats. Meneer Wijfje, die vroeger zelf een heibedrijf had, vond het allemaal prachtig om mee te maken. “Ik ging elke dag even kijken”, vertelt hij enthousiast. “Toen het uitstroomkanaal 48 uur leeg stond, mocht ik zelfs de ladder af om een kijkje te gaan nemen. Ik zag muren van honderd jaar oud en een keiharde vloer die niet van beton maar van klei bleek te zijn. Geweldig. Ik heb zelfs de kleppen aangeraakt waarmee het gemaal wordt afgesloten. Dat vergeet ik van mijn leven niet meer!”

Theo Wijfje ging elke dag even kijken tijdens de werkzaamheden (foto Toon Dompeling).

Informatieavond

Dat er veel interesse was voor het project bleek ook tijdens de informatieavonden. Omgevingsmanager Carlijn: “Voor de eerste informatieavond had ik mensen uit de directe omgeving uitgenodigd, maar er waren bezoekers uit een veel groter gebied. Ook tijdens de uitvoering van het project kwamen er geregeld mensen langsfietsen om even een kijkje te nemen bij het werk. Ik vond het ontzettend leuk om iedereen op een goede manier bij het project te betrekken.”

Contractbegeleiding

Wat lang niet iedereen weet, is dat er bij dit soort projecten ook achter de schermen een hoop werk verzet wordt. In dit geval bijvoorbeeld door Dick Hoogwerf en Jordi Molenaar van RPS. Zij voerden de in opdracht van het hoogheemraadschap de contractbegeleiding uit.

Dick Hoogwerf (links) en Jordi Molenaar toetsten tijdens de uitvoering continu of alles volgens afspraak gebeurde (foto Toon Dompeling).

“Toen de uitvoering in mei 2018 van start ging, waren wij al dik drie maanden druk bezig”, vertelt Jordi. “Onze taak was om na te gaan of de ontwerpen van Gebr. Schouls pasten binnen het contract dat zij met Rijnland hadden gesloten. Het meest bijzondere vond ik het droogleggen van het honderd jaar oude sifon. Nu kon je ook daadwerkelijk zien hoe de mensen deze civiele constructie een eeuw geleden gebouwd hadden.” Dick: ”Tijdens de uitvoering toetsten wij continu of alles volgens afspraak gebeurde. Het was duidelijk dat hier een professionele partij aan het werk was. Het project is goed en vlot verlopen.”

Boekje

Voor de oplevering van dit project is een boekje gemaakt over het hele proces. Dit boekje laat aan de hand van beelden en interviews zien hoe een dergelijk project tot stand komt en wie en wat er allemaal bij komt kijken. Zowel in de voorbereiding als tijdens de daadwerkelijke uitvoering. Op maandag 18 februari, tijdens de feestelijke afronding van de werkzaamheden, is het boekje uitgedeeld aan alle betrokkenen en aanwezigen. Nieuwsgierig geworden? Download hier het boekje.