Gezondheids-klachten zetten Aventurijncollege op scherp

Daadkrachtig optreden geeft leerlingen aangenaam binnenklimaat terug.

Het is een schrikbeeld van elke school. Hoofdpijn, prikkelende ogen en rode uitslag bij nleerlingen en personeel door een onaangenaam binnenklimaat. Het Aventurijncollege kreeg ermee te maken toen zij een nieuw gebouw betrok. Dankzij kordaat ingrijpen en gedegen onderzoek is de rust wedergekeerd.

Een oorverdovend en indringend geluid klinkt door de verlaten gangen van Het Aventurijncollege. De schoolbel brengt ruim tweehonderd tieners voor even een euforisch momentje. Een lange lesdag zit erop. Uitbundig lopen de scholieren via de aula naar buiten. Ton van Teeffelen glimlacht. De stafmedewerker Facilitaire Zaken en Onderwijs van Stichting Het Driespan, waar ook Het Aventurijncollege onder valt, is blij dat de school weer in rustiger vaarwater is gekomen.

Hoofdpijn

Terug naar begin 2014. Een leerling meldt zich bij de schoolleiding met rode uitslag aan gezicht en handen. Snel volgen er meer klachten. Irritatie aan de ogen en luchtwegen. Droge ogen en hoofdpijn. Op het hoogtepunt kampt één op de twee leerlingen en docenten met gezondheidsklachten. Het Aventurijncollege zit met de handen in het haar. Waar komen de klachten vandaan? Het pand is pas anderhalf jaar geleden in gebruik genomen. Is het te wijten aan de nieuwbouw? Of zijn er andere oorzaken?

Wettelijke normen

Ton licht HumanCapitalCare in. De arbo- en gezondheidsdienst wil de klachten vanuit verschillende invalshoeken bekijken en schakelt RPS in voor nader onderzoek naar het binnenklimaat. Specialisten van RPS voeren een week lang metingen uit; in de aula, lerarenkamer en leslokaal. Alles komt aan bod: temperatuur, luchtvochtigheid, kooldioxideconcentratie, respirabele vezels (vezels die ingeademd kunnen worden) en vluchtige organische stoffen. Zelfs de aanwezigheid van schadelijke gisten en schimmels wordt onder de loep genomen. “Uit het onderzoek kwam geen directe oorzaak naar voren. Alles viel binnen de wettelijke normen”, blikt Ton terug. “Dat was een hele geruststelling. Na doorzoeken merkten de specialisten van RPS dat op sommige plekken de temperatuur niet goed was afgesteld. Op basis van die informatie kwamen we erachter dat de kleppen in het systeem niet goed functioneerden. Na aanpassing ging het beter en verdwenen de klachten.”

Ventilatoren

Het is niet de eerste keer dat Het Driespan problemen heeft met het binnenklimaat. Twee jaar geleden voerde RPS een onderzoek uit bij Het Berkenhofcollege in Breda, een meer gedateerd gebouw. “Daar kwam naar voren dat het CO2-gehalte te hoog was door slechte ventilatie. We hebben dat op kunnen lossen met extra ventilatoren op het dak. Ook bleek dat er formaldehydedampen uit de wanden kwamen. We hebben alle wanden met luchtdichte verf dichtgesmeerd. Op basis van de juiste conclusies hebben we gelukkig de juiste maatregelen kunnen treffen”, verklaart Ton.

Extra alert

De stafmedewerker heeft ooit zelf voor de klas gestaan en weet hoe belangrijk een goed binnenklimaat is. “We werken met leerlingen met een gedrags- en psychiatrische stoornis. Dat vereist voor leraren elke dag honderd procent focus. Als je even verzwakt neemt de onrust in zo’n groep meteen toe.” Voor de leerlingen van speciaal onderwijs kan de impact van een onaangenaam binnenklimaat groot zijn. “Onze kinderen zijn extra gevoelig voor inbreuk op een vaste structuur. Als ze in een onaangenaam klimaat verblijven, werkt dat sterker door dan bij scholieren in het regulier onderwijs. Daar zijn we extra alert op.”

Stringente normering

Het Aventurijncollege is naast gezondheidsklachten ook scherp op andere prikkels die een nadelige invloed kunnen hebben op het welzijn van de kinderen. Ton wijst naar het plafond. Zacht klinkt het geluid van het inblazen van het ventilatiesysteem. “Onze leerlingen kunnen daar al op reageren.” Toch is er voor gekozen dat geluid voor lief te nemen. “Een goed ventilatiesysteem is het belangrijkst. Die is gebouwd vanuit categorie B, een vrij strenge normering waar ook een geluidsnorm aan hangt. Daarnaast willen we dat kinderen met dit geluid leren omgaan, omdat ze er in de maatschappij ook mee te maken krijgen.”

Transparant

Ton is van mening dat het binnenklimaat in scholen tegenwoordig een steeds belangrijkere rol speelt. Met name door de aandacht van de media. “Een te hoog CO2-gehalte en slechte ventilatie komt vaak voor. Bij nieuwbouw loop je vooral het eerste jaar tegen problemen aan met de juiste instelling van het ventilatiesysteem. Zeker in een groot gebouw met een oppervlakte van 3000 m² blijft het een uitdaging continu een optimaal binnenklimaat te realiseren. Dat heeft tijd nodig.” Het Aventurijncollege heeft naar de ouders altijd heel open gecommuniceerd over de problemen. “Het werd gewaardeerd dat wij alles goed uitleggen en er direct serieus werk van maken. Al vind ik dat zelf niet meer dan normaal. Het gaat toch om de gezondheid van leerlingen. Daarover moet je helder communiceren en meteen maatregelen voor nemen.”