Fujifilm zoekt dialoog binnen en buiten de muren
Participatie toverwoord bij creëren gezond werkklimaat.
Een veilig en gezond werkklimaat is niet iets wat je vanuit een afdeling kan opdringen. Dat beseft arbeidshygiënist en veiligheidskundige René Bekman van Fujifilm maar al te goed. Het fotografie- en beeldvormingsbedrijf maakt de grootste stappen door in gesprek te gaan met de werkvloer en externe partijen.
Bij een wandeling naar de productieafdeling houdt René Bekman zijn pas in. Hij merkt een collega op die bezig is met het aftappen van een gevaarlijke stof in jerrycans. De arbeidshygiënist stelt tevreden vast dat hij handschoenen draagt, maar wijst hem tegelijktijdig op het ontbreken van de veiligheidsbril. “De impact van chemicaliën is niet voor iedereen helder. Daar moet je ze in begeleiden”, verklaart René zijn ‘ingreep’. Hij doet dat liever direct dan achteraf. En altijd met dezelfde boodschap: “Jullie willen gezond blijven. Hoe kunnen we daar samen het beste invulling aan geven?”
Poedersuiker
Veel mensen kennen Fujifilm als ‘dat bedrijf van de fotorolletjes’. Een product dat bij de jonge generatie de wenkbrauwen doet fronzen. De onstuitbare opkomst van digitale fotografie heeft immers alles veranderd. Al anticipeert de Japanse fabrikant daarop met het ontwikkelen van nieuwe technologieën en producten. Feit blijft dat de markt voor fotopapier inkrimpt. Gevolgen voor het gezondheidsbeleid heeft dat niet, beweert René stellig. “Wij streven naar geen blootstelling op de werkplek door kritisch te kijken naar de noodzaak van elke stof. En door het nemen van strenge voorzorgsmaatregelen. Soms misschien overdreven, maar het voorkomt potentiële risico’s voor de langere termijn.” Bij de productieafdeling wordt niks aan het toeval overgelaten. Daar werken medewerkers met Coupler-poeder. Het goedje dat lijkt op wit poedersuiker is een belangrijk basisproduct voor fotopapier, maar kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Met maskers, beschermende kleding, kortdurende shifts en afgesloten ruimten bant FujiFilm elk risico uit. “We staan nog maar aan het begin van wat we weten over chemicaliën”, uit René zijn zorgen. “Dat heeft te maken met de hele BV Nederland. We zijn nog te veel gericht op het hier en nu. Over de chronische effecten weten we nog te weinig. Hoe kunnen we voorkomen dat we over 20 jaar ziek worden? En wat zijn de gevolgen als we chemicaliën mengen?”
Dialoog
Het invoeren van de REACH Verordening is een stap in de goede richting. Bedrijven weten waar ze zich aan moeten houden bij het omgaan met chemische stoffen. René wil dat breder trekken. “De producent is verplicht met berekeningen te onderbouwen hoe schadelijk een stof is, zodat de afnemer daar in zijn toepassing rekening mee kan houden. Maar wij gaan anders met de stof om. Vaak mengen we de substantie met andere chemicaliën. Dan krijg je dus een andere samenstelling waarvan de impact nog nooit onderzocht is.”
René pleit ervoor dat producenten, afnemers en adviesbureaus met elkaar in dialoog gaan. “RPS heeft veel expertise van chemische stoffen die we kunnen afstemmen met de kennis van producenten en behoeften van afnemers. Met geavanceerde apparatuur weten we eerder hoe we blootgesteld worden aan chemicaliën en hoeveel metingen nodig zijn om een verantwoord beeld te krijgen.”
Asbest
Hij trekt een parallel met asbest, waarbij het lang heeft geduurd voordat de impact op de gezondheid duidelijk was. “Dat moeten we bij chemicaliën voorkomen”, waarschuwt de arbeidshygiënist, die met de opgedane kennis over asbest betere voorzorgsmaatregelen heeft kunnen nemen. Zoals bij de vestiging in Tilburg waar de productie van fotopapier en offsetplaten plaatsvindt. Fujifilm heeft bij de bouw in de jaren tachtig asbest aangebracht in de proces- en stoomleidingen, omdat het een ideale pakking vormde om de flensen aan elkaar te krijgen.
Waarschuwingsstickers
Saneren was geen optie. Het vergt een aanzienlijke investering en legt het productieproces voor langere tijd stil. “We hebben gekeken hoe we het goed kunnen beheren. RPS heeft hiervoor een analyse uitgevoerd.
De risicogebieden hebben we gemerkt met waarschuwingsstickers en de mensen zijn geïnformeerd. Zolang asbest ingekapseld zit, kan het geen kwaad”, weet de gezondheidsexpert, die zitting heeft in de Commissie Vereniging Industrieel Asbest (VIA). “Je merkt dat asbest binnen de industrie een issue is, omdat de normering sterk verlaagd wordt. Er is veel overleg hoe daar pragmatisch mee om te gaan met de gezondheid van medewerkers als centraal middelpunt.”
Zwart-wit
Fujifilm betrekt haar medewerkers nauwlettend bij het formuleren van het gezondheidsbeleid. René laat mensen meedenken door hierover met ze in dialoog te gaan. “Zo probeer ik de mensen arbeidshygiënisch op te voeden.“ Een motto dat hij indirect ook doorvoert bij de inspecteurs die een stuk rechtlijniger opereren. “Ze strepen voor het hele spectrum een vinklijstje af. Ik focus liever op de grootste risico’s. Beheers ik die goed, waarom zou ik dat voor die andere stoffen dan niet goed beheersen. Je kunt alles op papier helemaal aftimmeren, maar de basis is belangrijker. Hoe kan ik het met minimale metingen verantwoorden? Daar heb ik regelmatig discussies over gehad. Al merk ik dat de inspectie daar steeds meer in meegaat. Het is niet zwart-wit. Blootstelling betekent niet direct dat je kanker krijgt. Die nuance moeten we wel kunnen maken.”