‘Er is zoveel mogelijk met virtual reality’
Adil El Boujdaini zoekt de grenzen op met Ierse collega’s
Voor ingenieurs is virtual reality waarschijnlijk de meest revolutionaire ontwerptool sinds AutoCAD. Het stimuleert ideeën en oplossingen voor problemen die men anders wellicht niet had durven doorvoeren. Aan de hand van 3D-modellering en visualisatie zet Adil El Boujdaini van RPS met zijn Ierse collega’s de eerste stappen met deze technologie bij een waterbeheerproject in Vianen. En dat smaakt naar meer.
Met virtual reality wordt eens te meer onderstreept dat technologische innovatie nooit stilstaat. De techniek triggert om er de grenzen mee op te zoeken. Wat is er mogelijk en hoe ver kun je ermee gaan? Het is de reden dat Adil El Boujdaini deze technologie zo omarmt. En de meerwaarde daarvan voor zijn opdrachtgevers nadrukkelijker wil verkennen. Dat doet hij met hulp van zijn Ierse collega’s. Want zij lopen met het ontwikkelen en toepassen van 3D-visualisaties ver voor de troepen uit.
Vianen
Als adviseur waterbeheer geeft Adil vanuit Leerdam richting aan het watermanagement van organisaties. Bij het zoeken van een pilotproject was een link met een uitdaging waarbij waterproblematiek de boventoon voert dus al snel gemaakt. Neem Vianen, waar het veranderend klimaat de capaciteit van haar watersystemen meer en meer op de proef stelt. De uitdaging in dit pittoreske vestingstadje aan de Lek is daarbij nét even wat groter dan bij veel andere steden. Voor maatregelen is er beperkte fysiek ruimte en de historische diamantjes moeten ongeroerd blijven.
Met een geavanceerd watermodelleringspakket heeft RPS in een eerder stadium de afstroming van het stedelijk water al in een model berekend. Er zijn ook verschillende gradaties van buien mee gesimuleerd. Daarmee zijn de kwetsbare plekken in de stad in beeld gebracht. Prima natuurlijk, maar het kan altijd beter vindt Adil. “Uiteraard kun je deze resultaten in 2D modelleren en met plattegrondtekeningen laten zien waar en hoeveel water er in de betreffende straten blijft staan. Maar hoe mooi is het om dat in een 3D-omgeving te doen, zodat je bij piekbuien ook diepte kunt visualiseren en live tussen de buien staat?
Piekbuien simuleren
Voorwaarde is wel dat je de data uit het watermodelleringspakket moet exporteren en verwerken in zo’n 3D-omgeving, dat in een ander programma is opgebouwd. Uiteindelijk moet er immers één product ontstaan. Een stevige uitdaging waarvoor Adil de hulp inroept van zijn ervaren VR-collega’s uit Noord-Ierland. Daar kunnen ze inmiddels lezen en schrijven met virtual reality. Ze bootsten er met kostbare hard- en software complete steden, gebouwen en wegen mee na. Voor Vianen was de opdracht helder: breng driedimensionaal in beeld waar het bij piekbuien in de straten fout kan gaan en wat de effecten zijn van de maatregelen om de wateroverlast te reduceren.
Scenario’s visualiseren
Hiervoor zijn in een 3D-omgeving twee scenario’s gevisualiseerd voor de te onderzoeken straten. In het eerste scenario komt de huidige situatie in beeld. Hier heb je nog te maken met een bestaand gemengd rioolstelsel, waar zowel de afvoer van vuilwater als regenwater op is aangesloten. Adil: “Binnen de Leidraad Riolering heb je te maken met verschillende buienreeksen. We kozen in samenspraak met de gemeente voor de impact van de meest extreme. Met de virtual-reality techniek laat je zien wat er dan fout gaat. Daar zit ook een tijdselement in. Je geeft aan dat het een uurtje regent en ziet realtime hoe het water zich in de straten ophoopt en dan weer wegzakt. Je ziet het hemelwater boven de stoep uitkomen, omdat je ook diepte visualiseert.”
Hij vervolgt: “ In het tweede scenario breng je een impressie van de toekomstige situatie in beeld. Hier merk je goed wat de impact van de maatregelen van een gescheiden rioolstelsel is. Simpelweg omdat er weinig tot geen wateroverlast in de straten te zien is.”
Binnen de rioleringswereld worden er naast ondergrondse maatregelen ook veel bovengrondse maatregelen geïnitieerd. Met het toepassen van wadi’s, tuinen of molgoten. Dat stuit soms op weerstand van omwonenden, omdat met een molgoot bijvoorbeeld de indruk van een onveilige situatie voor kinderen kan bestaan. Een 3D-impressie van de wijk kan die zorgen wegnemen. Bekijk in de video hoe dat eruit kan zien.
Natuurprojecten
De realiteit ervaren wanneer je de digitale wereld bekijkt is natuurlijk de meest unieke eigenschap van virtual reality. Zo kunnen opdrachtgevers de impact van producten, processen en projecten alvast ervaren in een wereld die speciaal daarvoor gemaakt is.
Adil heeft het specifiek voor riolering gedaan, maar er zijn volop andere toepassingsgebieden. Met name voor landschap- en natuurprojecten. “Geef toekomstige bewoners een VR-bril en laat ze door het te ontwikkelen gebied wandelen dat je driedimensionaal hebt gevisualiseerd. Dan ervaar je pas echt hoe een stuwdam of vistrap in een ontwerp tot leven komt.”
“Als je voor zo’n stuwdam staat, krijg je een gevoel van hoe die kunstwerken zijn gedimensioneerd. Hoe hoog het is. Dat is indrukwekkend hoor. Je bent al snel onder de indruk van de techniek en komt dus eerder in een positieve flow. Daarmee heeft virtual reality een sterke overtuigingskracht op mensen”, weet Adil. Hij zag bij zijn Ierse collega’s hoe een compleet gebouw in 3D is gevisualiseerd. Door bouwprojecten in een virtuele ruimte te bouwen, kunnen structuren gedetailleerd worden onderzocht, getest en gepland voordat iemand een voet op de bouwplaats zet. “Ideaal voor ontwikkelaars om toekomstige huurders op een leeg bedrijventerrein alvast een impressie te geven van de mogelijkheden.”
Overlap
Stel, ik ben als opdrachtgever geïnteresseerd in zo’n project. Hoe gaat dat dan in zijn werk? “Allereerst gaat het er natuurlijk om wat je wil laten zien en waar de focus ligt. Je moet in ieder geval over de juiste data beschikken om mee te rekenen. Voordat je overgaat tot de output verifieer je het resultaat van die berekeningen met de opdrachtgever. Klopt dit ook in de praktijk? Daarna bouwen we met die data een 3D-omgeving. In Noord-Ierland hebben we daar de experts, programma’s en rekenkracht voor.”
Het bouwen van zo’n 3D-omgeving gaat op dezelfde wijze als dat ze vroeger films maakten. “Je maakt een reeks foto’s van het onderwerp, of video’s waar je de foto’s uit haalt. Tegenwoordig kunnen we dat ook met de inzet van onze drone. Al deze foto’s plak je vervolgens met overlap over elkaar heen. Daarmee creëer je de gewenste diepte.”
Fortnite
Adil vertelt dat zijn Ierse collega’s er alles aan doen om de realiteit daarbij zo natuurgetrouw na te bootsen. “Je wil bijvoorbeeld de natuurwetten terug laten komen. Als een regendruppel op de grond valt, dan kaatst er altijd nog water terug. Met de programma’s waar ze in Ierland mee werken – onder meer bekend van de productie van Fortnite – bootsen ze dat tot in de kleinste details na.”
Virtual reality is kortom helemaal van deze tijd. “Betrokken burgers en organisaties worden assertiever. Ze zijn eerder bereid mee te kijken en willen dingen zien. Er is zoveel mogelijk en die grenzen zoeken wij met RPS graag op. Het is aan onze klanten hoe ver we daarmee mogen gaan.”
De opmars van virtual reality
Meer inzicht, meer overtuigingskracht, minder ontwerpfouten
De meest fervente aanhangers van virtual reality bevinden zich nog in de wereld van de gamingindustrie. Maar de toepassingsmogelijkheden reiken veel verder dan dat. Ontdek hoe projecten effectiever en betrouwbaarder worden met deze nieuwe technologie.
Wat is virtual reality?
Virtual reality (VR) is een computertechniek waarbij het lijkt alsof je in een andere werkelijkheid bent. Die virtuele werkelijkheid kan lijken op de wereld zoals we die kennen, maar het kan ook een geheel fictieve omgeving zijn. Je bekijkt en ervaart deze digitale wereld alsof je er zelf middenin staat.
Hiermee krijgen alle gangbare online ervaringen een andere dimensie. Denk daarbij aan winkelen, entertainment, bedrijfsontwikkeling en engineering. Uiteindelijk wordt het bekijken van een 3D-website met een VR-headset net zo normaal als surfen op een smartphone.
Betrouwbaar engineeren
Ingenieurs maken vrijwel altijd 3D BIM-modellen van hun ontwerpen. Daarmee kun je ideeën pitchen voor klanten en investeerders. Of nog belangrijker, de vele aannames over het ontwerp valideren. Met virtual reality zien de stakeholders letterlijk wat het resultaat wordt en beleven zij dus allemaal hetzelfde. Er is dus geen kans op interpretatieverschillen. Zo ontstaat er meer inzicht, meer overtuigingskracht én zijn er minder ontwerpfouten.
Effectief engineeren
Software, zoals AutoCAD, vormde een belangrijke pionier in driedimensionale modellering, simulatie en visualisatie. Met virtual reality ervaren ingenieurs en ontwerpers het hands-on eindproduct direct voordat het daadwerkelijk wordt gebouwd. Zo speel je dus ook moeiteloos met diverse what-if-scenario’s tegen relatief lage kosten.