Duik in de toekomst
Zet nieuwe kaderrichtlijn ‘Veilig Werken onder Water’ samenwerking tussen ingenieursbureau en duikbedrijf in ander perspectief?
Bij werkzaamheden onder het oppervlaktewater moet veiligheid en efficiëntie hand in hand gaan. Met de introductie van het document ‘Kader Veilig Werken onder Water’ zet Rijkswaterstaat de toon dat duikers pas mogen worden ingezet als alternatieve methoden niet volstaan. Stijn Heerink van duikbedrijf Hercules en Michel de Vré van RPS betogen waarom dit goed nieuws is voor opdrachtgevers.
De onbezorgde duiker die even snel een ‘klusje’ klaart, zoals bij een inspectie van een damwand. Als er iets misgaat, kan dat ernstig uitpakken. Want duiken is geen lichtzinnige bezigheid. Gelukkig begrijpen professionele duikbedrijven dit maar al te goed. Ze zijn gecertificeerd en hechten veel waarde aan veiligheid. Begrijpelijk, omdat hun duikers allerlei onderwaterwerkzaamheden uitvoeren. Denk aan inspecties, reinigen, reparaties, onderhoud en berging. Toch schuilt er altijd gevaar, want hoe je het ook bekijkt; als menselijke duiker ben je nu eenmaal kwetsbaarder dan een machine.
Veiligheid waarborgen
Voor Rijkswaterstaat, dat het gros van de waterbouwkundige kunstwerken in Nederland beheert, is het de reden dat zij voor haar onderaannemers een nieuwe kaderrichtlijn heeft geïnitieerd: ‘Veilig werken onder water’. Deze richtlijn stelt dat alternatieve methoden voor onderwaterwerkzaamheden, zoals onderwaterrobots, eerst moeten worden overwogen voordat er duikers fysiek de diepte ingaan.
Hiermee neemt Rijkswaterstaat haar verantwoordelijkheid in de voorbereiding en uitvoering van onderwaterwerkzaamheden bij hun opdrachtgevers. Samen met deskundigen, veiligheidskundigen en duikbedrijven hebben ze protocollen en richtlijnen samengevoegd tot een allesomvattend kader. Het doel hiervan is duidelijk: ongevallen voorkomen en de veiligheid van duikers en andere betrokkenen waarborgen.
Bewuster van de risico’s
Stijn Heerink, directeur van duikbedrijf Hercules, dat zich al meer dan 40 jaar richt op inshore duikwerkzaamheden, beaamt het belang van de kaderrichtlijn. Hij wijst erop dat die ervoor zorgt dat opdrachtgevers kritischer kijken naar de uitvoering van onderwaterwerkzaamheden.
“Ze worden bewuster van de risico’s en veiligheidsvoorzieningen bij onderwaterwerkzaamheden. Daarom sluit de kaderrichtlijn ook zo goed aan bij de samenwerking die we al zes jaar met RPS hebben voor wat betreft de inzet van hun civieltechnische inspecteurs en ROV (remotely operated vehicle).”
RPS heeft zich sinds 2017 al voorbereid op de toekomst met deze geavanceerde onderwaterrobot die de onderwaterwereld zonder duikers kan verkennen. Bijvoorbeeld als het gaat om het uitvoeren van inspecties, of het vooraf in kaart brengen van de situatie waarmee duikers bij het ter water gaan mee te maken kunnen krijgen.
Mens en machine
Aan de andere kant staat Hercules klaar voor de fysieke uitvoering van de werkzaamheden. Zoals het vrij zuigen van funderingspalen, het nemen van monsters en het uitvoeren van noodmaatregelen. Op basis van de verkregen informatie maakt RPS de cirkel rond met het opstellen van rapportages voor de klant en advies voor passende vervolgmaatregelen.
Volgens Michel de Vré, teamleider civiel kunstwerkenbeheer bij RPS, worden door deze gezamenlijke inspanningen de risico’s geminimaliseerd en projecten efficiënter en effectiever uitgevoerd. Hij noemt als voorbeeld een inspectie bij de Oude Rijkswerf Willemsoord in Den Helder.
Samen met Hercules voert RPS hier een inspectie uit van de bewaard gebleven droogdokdeuren (bateaux-portes) om te kijken welke herstelwerkzaamheden er nodig zijn om de deuren weer operationeel te krijgen. De Vré: “Hier meet het duikteam in samenwerking met onze kunstwerkinspecteurs onder meer de staaldiktes. Daarnaast brengen we de coating van de deuren in kaart en inventariseren we de situatie onder water.”
Utrechtse kademuren
Verder heeft het samenwerkingsverband zich onder meer bewezen bij het inspecteren van de kademuren in de Utrechtse binnenstad. RPS voerde er met de ROV een voorverkenning uit, voordat het duikteam het water inging. “Op deze manier kunnen eventuele aandachtspunten, zoals scheuren of grove vervuiling die de veiligheid van de duikinspectie belemmeren, al vroegtijdig worden opgemerkt”, weet De Vré.
“Dit gaat niet alleen om onze veiligheid, maar ook om het vermijden van onaangename verrassingen achteraf”, vult Heerink aan. “Je voorkomt hiermee situaties waarbij ons duikteam op locatie aankomt en geconfronteerd wordt met obstakels, zoals puin, fietsen of ander grof zwerfafval. Bovendien kun je op deze wijze vooraf samen met de opdrachtgever een gedegen inschatting maken van wat er moet gebeuren, de kosten inplannen en de planning waarborgen.”
Vertrouwensband
RPS en Hercules hebben in de loop der jaren een sterke vertrouwensband opgebouwd, waardoor ze elkaars werkwijzen begrijpen en daarop acteren. Volgens De Vré kunnen opdrachtgevers daarom rekenen op een hoog kwaliteitsniveau, gedetailleerde rapportages en maatwerkadvies vanuit het ingenieursbureau. In combinatie met de praktische uitvoering en veiligheidsexpertise van Hercules is alles daarmee in huis om projecten efficiënter en effectiever uit te voeren en tegelijkertijd de risico’s bij het onderwaterwerk te minimaliseren. Precies zoals Rijkswaterstaat het bedoeld heeft.
Hulp bij een proactieve en risicogerichte aanpak van uw inspecties?
Als beheerder van civieltechnische kunstwerken wilt u uw beheer- en onderhoudsagenda op orde hebben. Wij zorgen niet alleen voor de inspectie van civiele kunstwerken. Ook adviseren we over passende herstelwerkzaamheden. Met een team van inspecteurs, constructeurs, geo-deskundigen, arbeidshygiënisten, landmeters en eigen laboratoria. Alles onder één dak. Overzichtelijk en inzichtelijk. Voor overheden, waterschappen, aannemers, adviesbureaus en projectontwikkelaars.
Kijk voor meer informatie op inspectie civiele kunstwerken.