Vijf keer bijzonder in omvang

 

Wie de kans krijgt een asbestinventarisatie te doen voor het ingrijpend gerenoveerde Hoog Catharijne moet groot denken. Sander Bakker en Tjaco van Loo nemen ons als het asbestgeweten van Nederlands grootste overdekte winkelcentrum mee naar hoeveelheden die dit project zo bijzonder maken.

Indrukwekkend is het zeker. De metamorfose die Hoog Catharijne de afgelopen tien jaar heeft ondergaan. Het donkere kruip-door-sluip-doorgangenstelsel is op de meeste plekken niet meer te herkennen. Glazen puien, witte wanden en lichte vloeren sieren de brede gangen. En er is veel meer daglicht dan voorheen, wat zorgt voor een opgewekt humeur bij de passanten, winkeliers en horecaondernemers.

Achter de afgeschermde gedeeltes zijn bouwvakkers bezig met de verdere modernisering van het winkelcentrum. Tot medio 2022 worden nog diverse delen van het centrum gerenoveerd. Want naast een lichter en ruimer jasje, wordt het winkelcentrum samengevoegd met de historische binnenstad en het stationsgebied.

Tot die tijd is waakzaamheid geboden. Hoog Catharijne is namelijk gebouwd in het begin van de jaren ’70. Een periode waarin asbest vanwege de brandwerende-, isolerende- en vochtbestendige eigenschappen een hoge populariteit genoot. Achter nagenoeg elke muur of vloer kan het gevaarlijk goedje dus verstopt zitten. Zeker in een retailomgeving wil je elk risico uitsluiten. Voor eigenaar Klépierre voert RPS daarom een asbestinventarisatie uit.

Vijf keer bijzonder

Deskundig Asbest Inventariseerder Sander Bakker en projectleider Tjaco van Loo van RPS zijn dagelijks betrokken bij asbestinventarisatie van Hoog Catharijne. Met een complex ter grootte van ongeveer 30 voetbalvelden zijn de hoeveelheden die hiermee gepaard gaan bijzonder. We nemen de vijf meest bijzondere aantallen onder de loep.

 

10.000 meters per dag

Inmiddels loopt er vanaf 2011 dagelijks een fulltime asbestinspecteur van  RPS rond in Hoog Catharijne om toezicht te houden op de werkzaamheden. Sander Bakker voert zowel de asbestinventarisatie als projectbegeleiding uit. Zo is Sander bijvoorbeeld bij destructieve sloopwerkzaamheden snel ter plaatse. Dat betekent veel meters maken. De stappenteller wijst uit dat hij op een gemiddelde dag soms wel 10 kilometer aflegt.

120 ton sloopafval

Gemiddeld gaat er maandelijks 10 ton sloopafval met asbest door de handen van de saneerders binnen Hoog Catharijne. Volgens een ruwe schatting wordt er jaarlijks zo’n 120 ton afgevoerd waar asbest in verwerkt zit. Dat is ook niet zo verwonderlijk. Binnen Hoog Catharijne kom je ook veel asbest tegen wat niet bouwkundig is toegepast. Zo blijkt er bij het weghalen van een binnenmuur bijvoorbeeld asbest tussen de spouwankers te zitten. Bij sommige kolommen tref je het onder gesmeerd cement aan. Mogelijkerwijs omdat ze het residu aan asbest destijds simpelweg kwijt moesten.

220.000 vierkante meter oppervlak

Het te inventariseren gebied behelst al snel 120.000 vierkante meter aan kantoorvloeren en 100.000 vierkante meter aan winkelvloeren, magazijnen en technische ruimten van het winkelcomplex. Ook in de meeste liften van het overdekt winkelcomplex bevinden zich asbesthoudende verloren bekistingsstroken. Ook kom je veel amosiet tegen bij het openhalen van de gevels. Ongeveer 85% van het totaal aan asbest lijkt inmiddels in kaart te zijn gebracht.

3 unieke asbesttoepassingen

Binnen Hoog Catharijne vind je zo’n beetje alle asbesttoepassingen. Drie daarvan zijn niet alledaags. Neem bijvoorbeeld de asbesthoudende neuten (onderkant van het kozijn) onder de deur van een toilet. Bij toeval ontdekt toen een asbestinventariseerder van RPS op het toilet zat.
Daarnaast kun je in bijna alle dilatatievoegen bitumen of niet hechtgebonden asbest aantreffen.
Verder is bij de Media Markt een gevel opengehaald waar hele dunne stelplaatjes van amosiet op twee verdiepingen gebruikt zijn.

10.000 asbesthoudende stortstroken

Verloren bekisting. Je vindt ze binnen Hoog Catharijne in overvloed. Alleen al in de diverse parkeergarages zitten ruim 1000 verloren asbesthoudende stortstroken verborgen en ook in de liftschachten kom je ze veelvuldig tegen. Al met al loopt het dan al snel op naar een totaal van 10.000 asbesthoudende stortstroken.

 

Case: ‘Het asbestgeweten van Hoog Catharijne’

Het Utrechtse winkelcentrum Hoog Catharijne heeft de afgelopen jaren een indrukwekkende metamorfose ondergaan. Wat was de belangrijkste uitdaging? En hoe gaf RPS vorm aan de oplossingen?

Lees het in de case.